Van heet water naar hoogspanning

Vorig jaar is op meerdere plekken geprobeerd om de plant te bestrijden met heet water. Dit werkte enigszins, maar het water komt vaak niet diep genoeg bij de wortels. “Het is intensief werk, je moet blijven herhalen en alles wat je afknipt moet direct naar de verbranding,” aldus Teunis.
Waar het niet effectief genoeg is om met heet water te werken, wordt geëxperimenteerd met een elektrische aanpak. Dit doen we onder hoogspanning, met drie standen (3000, 4000 of 6000 volt). Hoogspanning kan een grotere stroom door een weerstand forceren, in dit geval de stengel van de Japanse duizendknoop. Hierbij wordt met een special apparaat – aangesloten op een generator – spanning door de plant geleid. De stroom (4 à 5 ampère) dringt via de stengel door naar de wortel, waar de cellen kapotgaan. De stengel barst open, en de plant sterft van binnenuit af. Via de wortels en vervolgens de bodem wordt de stroomkring gesloten, wat de omgeving geen negatieve gevolgen oplevert.

Medewerkers volgen eerst een cursus en behalen een certificaat om veilig te kunnen werken met de techniek. In Leiden wordt het inmiddels al toegepast in een project van collega Thijmen. Wat hij na twee ronden in Leiden al durft te concluderen is dat er na de eerste behandeling veel minder teruggroei is en de tweede ronde daardoor soepeler is verlopen. Verdere effectiviteit moet nog blijken in de nabije toekomst.

Groot hoefblad: ander gewas, zelfde techniek

Niet alleen de Japanse duizendknoop wordt op deze manier aangepakt. In Delfland wordt momenteel een proef uitgevoerd tegen groot hoefblad, een plant met grote bladeren die delen van de dijk bedekken. “Dat is gevaarlijk,” zegt Teunis. “Doordat de bladeren het gras verdringen, droogt de dijk sneller uit en ontstaan er scheuren. Dan loop je risico op een zwakke dijk.”

Een stevige gesloten grasmat is dus gewenst. Daarom wordt nu de helft van de dijk drie keer per jaar gemaaid met een maai-zuigcombinatie, en de andere helft van het groot hoefblad drie keer geëlektrocuteerd. Zo wordt onderzocht welke methode het meest effectief is om het gras weer de overhand te geven.

Duurzaam en gericht

Wat deze nieuwe elektrocuteermethode bijzonder maakt, is dat er geen chemische middelen aan te pas komen. “Je bestrijdt puur en alleen de plant zelf. De omgeving heeft er geen last van en het is dus een duurzame aanpak,” legt Teunis uit. “We kiezen er ook bewust voor om eerst te maaien, en daarna – zodra de jonge scheuten terugkomen – te behandelen met stroom. Dan pak je de plant op het juiste moment aan.”

Er zijn overigens (nog) weinig projecten waarin volledig op deze methode wordt ingezet. “Je kunt nooit 100% garanderen dat de plant wegblijft, dus de meeste opdrachtgevers formuleren het als een beheersopgave voor een aantal jaren.” Toch wordt de elektrocuteermethode steeds vaker als serieuze optie meegenomen, zeker op plekken waar afgraven tot meters diep niet haalbaar of betaalbaar is.

De zoektocht naar de beste aanpak

Er zijn al talloze methodes geprobeerd: heet water, snoeien, afgraven, injecteren met gif. Maar geen enkele methode is dé perfecte oplossing. “Ik denk dat deze machine in elk geval een mooie en duurzame aanvulling is,” zegt Teunis. “Het is nog steeds geen volledige bestrijding, maar wel een manier om de plant beheersbaar te houden. En uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: ervan af.”