Natuurherstel Vlaggeduin: Inspanningen voor behoud van biodiversiteit 24/11/2023
In de periode van half oktober tot half november heeft De Heer land en water, in opdracht van Staatsbosbeheer, natuurherstelwerkzaamheden uitgevoerd in het gebied rond Vlaggeduin bij Katwijk. Dit gebied is aangewezen als Natura 2000-gebied, wat betekent dat het van groot ecologisch belang is. De werkzaamheden omvatten het verwijderen van delen van het struweel en bosopslag in het Vlaggeduin, het verwijderen van invasieve plantensoorten die daar van oorsprong niet in thuishoren en het maaien van duinroosvegetaties. In een interview vertellen Johan Plug van Staatsbosbeheer en Daniël Schouten, Junior Uitvoerder bij De Heer land en water hoe ze te werk zijn gegaan.
Soorten behouden
Deze natuurherstelinspanningen zijn van cruciaal belang zijn, omdat het open duin onder druk staat door een combinatie van factoren, waaronder het verdwijnen van dynamiek in de duinen, invasieve exoten, een afname van het aantal konijnen en stikstofdepositie. Als gevolg hiervan groeien ongewenste grassen en struweel snel, waardoor het open duin dichtgroeit en kwetsbare soorten (die geen baat hebben bij voedselrijkdom) verdwijnen. Johan Plug van Staatsbosbeheer: “Het Vlaggeduin is de groeiplaats van onder andere Bleek Schildzaad en Liggend Bergvlas. Twee zeer zeldzame planten die in Nederland vrijwel alleen rond het Vlaggeduin voorkomen. Wanneer wij niet ingrijpen, zullen de groeiplaatsen van deze soorten verdwijnen.”
Helpende hand
Daniël Schouten, Junior Uitvoerder bij De Heer land en water, licht de werkzaamheden toe: “Mahonia, Rimpelroos en Ratelpopulier overwoekeren het gebied. Die verwijderen we door het wortelpakket te ontgraven en zeven. Het zand blijft in het gebied en organisch materiaal wordt afgevoerd. De duinroosvegetatie wordt in principe éénmalig gemaaid en aansluitend door schapen kort begraasd, zodat de duineigen kruiden en mosvegetaties weer de gelegenheid krijgen zich te ontwikkelen. Zo helpen we de natuur een handje om weer in balans te komen. ”
Uitdagingen
Een van de uitdagingen bij deze natuurherstelwerkzaamheden is het complexe terrein. Het duingebied is soms erg steil en moeilijk te betreden. Daarnaast zijn er veel beschermde mossen en grassen in het gebied, die ze niet mogen beschadigen. Schouten voegt toe: “Met machines werken kan dan niet omdat de banden de vegetatie beschadigen. We mogen geen sporen rijden. We werken daarom veel met de hand. Het nadeel daarvan is wel dat het werk erg arbeidsintensief wordt.”
Samenwerking
De Heer land en water en Staatsbosbeheer werken nauw samen in het project en stemmen nauwkeuring de werkzaamheden af. Johan Plug van Staatsbosbeheer: “Het blijft een uitdaging om het project binnen budget en binnen de gestelde tijd te realiseren, met de nodige zorg voor de natuur. Samen kijken we naar de beste oplossingen om dit in de praktijk te kunnen realiseren. Soms blijkt de praktijk anders te zijn dan bij het ontwerp. Flexibiliteit van beide partijen is dan van groot belang om te komen tot het gewenste resultaat.”
Natuurherstelprojecten
Plug geeft aan dat dit project slechts een van de vele natuurherstelprojecten in de regio is. Een ander project richt zich op het verwijderen van watercrassula, een invasieve waterplant, dat tevens wordt uitgevoerd door De Heer land en water.
Beide heren zijn trots dat ze een bijdrage hebben kunnen leveren aan het behoud van Vlaggeduin als Natura 2000 gebied. “Samen dragen deze inspanningen bij aan het behoud van de biodiversiteit en het herstel van de natuurlijke rijkdom in Nederland.” zo concluderen Schouten en Plug.
Meer informatie: www.staatsbosbeheer.nl/vlaggeduin